تولید گوشت مرغ و تخممرغ، همیشه پردرآمدترین و پرفروشترین کسب و کارهای مربوط به پرورش طیور در ایران بوده است. مرغ و تخممرغ منابع غذایی مفیدی هستند که مصرف آنها برای همه اقشار و گروههای سنی، مفید و ضروری است. مصرف این دو منبع پروتئینی همیشه در صدر دیگر منابع پروتئین به خصوص در ایران بوده و بازار این دو محصول استراتژیک، همواره داغ است. پرورش مرغ گوشتی و تخمگذار از کسب و کارهای زودبازده و در عین حال پرسود به شمار میآیند. ماهیت پرورش طیور اما همیشه با چالشهایی نیز روبهرو است که میتواند سوددهی و بازدهی مرغداریها را کاهش دهد. در این مقاله قصد داریم تا با این موضوع که چگونه میتوان سود پرورش مرغ تخمگذار و گوشتی را افزایش داد، آشنا شویم و ببینیم که چه راهکارهای عملی و مفیدی برای افزایش سود و بازده پرورش مرغ، وجود دارد؟
چرا سود پرورش مرغ برای تولیدکنندگان، مناسب است؟
پرورش طیور، به خصوص مرغ، میتواند به دلایل گوناگون برای تولیدکننده سودآور و با حاشیه سود بالا باشد. پرورش مرغ را میتوان پردرآمدترین پرورش طیور دانست. دلایل زیر بخشی از این حقایق است:
- گوشت مرغ و تخممرغ از نیازهای اصلی در سبد غذایی خانوارها به شما میرود و به دلیل تقاضای بالا، ارزش اقتصادی بالایی به خصوص در ایران و بازار کشورهای همسایه دارد.
- گوشت مرغ ضایعات پایینی دارد.
- سرعت بالای رشد و پرورش مرغ
- دوره تولید و پرورش مرغ و در نتیجه آن، مدت بازگشت سرمایه اولیه مرغدار کوتاه است.
- پرورش مرغ گوشتی و تخمگذار، نسبت به دیگر حوزههای تولید پروتئین مانند استخرهای پرورش ماهی و یا گاوداری، به سرمایه کمتری برای شروع نیاز دارد.
- در کسب و کارهای مربوط به پرورش مرغ، حتی ضایعات این مرغداریهای نیز به فروش میرسد.
سود پرورش مرغ چگونه است؟
حال میخواهیم بدانیم میزان سوددهی مرغ تخمگذار و گوشتی، چگونه محاسبه شده و به چه عواملی بستگی دارد. اگر بخواهید یک واحد تولیدی مرغ را راهاندازی نمایید، به سرمایه اولیه نیاز دارید. این سرمایه اولیه عمدتا شامل موارد زیر خواهدبود:
- هزینه خرید و یا اجاره محل مرغداری
- هزینه تجهیزات مانند قفس، آبخوری و داخوری برای سنین مختلف مرغها
- وسایل گرمایشی و سرمایشی برای سالنهای تولید
- وسایل تهویه هوای سالنها پرورش مرغ
در این مدل کسب و کار همچنین نیاز به مقداری «سرمایه در گردش» نیز هست که شامل هزینههای جاری مانند هزینه خوراک طیور، هزینه آب و برق، استهلاک، هزینه کارگر و … میشود. اما سوددهی یک واحد تولیدی به طور کلی و از همه بیشتر، وابسته به سه عامل، هزینه خوراک طیور، میزان تولید محصول یعنی میزان تولید تخم مرغ و یا گوشت مرغ و در آخر قیمت فروش محصول نهایی به بازار است.
چگونه میتوان سود پرورش مرغ تخمگذار را افزایش داد؟
برای بالا بردن سود حاصله از واحدهای تولیدی تخم مرغ، عوامل زیادی دخیل است که به بعضی از آنها اشاره میشود.
- نژاد مرغ تخمگذار، در میزان تخمگذاری به صورت کلی و در نهایت در میزان سوددهی نهایی بسیار موثر است. بهتر است نژادهایی انتخاب شوند که فقط برای تخمگذاری پرورش پیدا میکنند و روی گوشت آنها حساب نکنید زیرا پس از تقریبا 7 ماه تخمگذاری، گوشت مطلوبی ندارند.
- دمای محیط مرغداری برای مرغهای تخمگذار باید بین 18 تا 20 درجه سانتی گراد تنظیم شود. این دما برای جوجهها، متفاوت است. اگر تجهیزات گرمایشی و سرمایشی در سالنها به خوبی کار نکنند و دما بالاتر و پایینتر از مقدار مجاز رود، مرغها دچار استرس دمایی شده و میزان تخمگذاری آنها کاهش پیدا کرده و یا قطع خواهد شد.
- برای افزایش راندمان تخمگذاری، شرایط نوری بسیار تاثیرگذار است. برای این منظور از روش «تحریک نوری» استفاده میشود. برای این منظور میزان و قدرت نوردهی در سن 15 هفتگی مرغهای تخمگذار از 10 ساعت در روز به 16 ساعت افزایش پیدا میکند. با این روش سود پرورش مرغ تخمگذار افزایش قابل توجهی خواهد داشت.
- تغذیه مرغهای تخمگذار نیز باید به خوبی برای تامین نیازهای آنان تامین شود. بهتر است از جیره مخصوص مرغهای تخمگذار که میزان پروتئین آن بین 15 تا 16.5 درصد باشد، استفاده شود. میزان کلسیم و ویتامین D مورد نیاز برای تخمگذاری بهتر نیز، باید به خوبی تامین شود.
حتما بخوانید: مرغ لگهورن را کامل بشناسید
چگونه میتوان سود پرورش مرغ گوشتی را بالا برد؟
برای پرورش مرغ گوشتی، مهمترین عامل برای موفقیت، وزنگیری درست و متناسب همه جوجهها به صورت هماهنگ است. برای این موضوع رعایت نکات زیر کمک کننده خواهد بود.
- استفاده از جیره مخصوص مرغ گوشتی که متناسب با نیازهای پرنده تنظیم شده باشد، در وزنگیری متناسب بسیار موثر است. همچنین آبخوری و دانخوری باید به وفور در دسترس همه پرندگان باشد.
- جلوگیری از انتشار بیماری در مرغداری، با تزریق به موقع واکسنها و رعایت سختگیرانه موارد بهداشتی و قرنطینه، کمک زیادی به وزنگیری پرندهها میکند.
- دادن محلول آب و شکر 5 درصد، در چند روز ابتدایی زندگی جوجهها برای وزنگیری بهتر پرنده در آینده و نیز پیشگیری از برخی از بیماریها، کمک زیادی خواهد نمود.
- تهویه مناسب و میزان رطوبت مناسب در محیط مرغداری در جلوگیری از بیماری کمک بزرگی خواهد بود. بهتر است هر سالن با تعداد بیشتر از 5000 قطعه پرنده اشباع نشود.
تاثیر استفاده از قفس برای افزایش سود پرورش مرغ گوشتی و تخمگذار
همانطور که میدانید، دو نوع سیستم مرغداری در سالنهای پرورش مرغ وجود دارد. روش اول، استفاده از سیستم بستر است که در این روش، همه پرندگان به صورت یکجا در سالن و بر روی بستری که معمولا از جنس کاه، خاک اره و … است نگهداری میشوند. روش دوم اما سیستم قفس بوده که در آن پرندگان بر اساس سن و جثه، به صورت گروههای چند تایی، در قفسهایی مخصوص که به صورت طبقاتی طراحیشدهاند نگهداری میشوند. استفاده از قفس مزایای بیشماری برای حفظ سلامتی مرغها و صرفهجویی در جیره و به طور کلی افزایش سود پرورش مرغ دارد. برخی از این مزایا عبارتند از:
- با استفاده از قفس، دورریز جیره به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا میکند و به علاوه دسترسی همه پرندگان به دان مورد نیاز، به صورت متناسب وجود خواهد داشت.
- استفاده از قفس به دلیل سیستم نیمه مکانیزه تخلیه کود، بهداشت محیط زندگی مرغها را بالا میبرد و از گسترش بیماریها به نحو قابل توجهی کم میکند. هزینه کارگر نیز با این روش کاهش مییابد.
- به دلیل طبقاتی بودن قفسها، در یک زیربنای کمتر، تعدادبیشتری از طیور را میتوان پرورش داد.
- به دلیل مکانیزه بودن جمع آوری تخممرغ، ضایعات کاهش پیدا کرده، سوددهی افزایش مییابد.
حتما بخوانید: درباره تغذیه مرغ تخمگذار بیشتر بدانیم
حرف آخر
برای افزایش سود پرورش مرغ، راهکارهای زیادی مانند، کم کردن هزینه خوراک، افزایش استانداردهای بهداشتی برای جلوگیری از بیماری و کم کردن هزینههای اضافی وجود دارد. استفاده از قفس پرورش مرغ ، تاثیر عمدهای بر همه این موارد داشته و میتواند در سوددهی بهتر، کمک کننده باشد. ممکن است در ابتدای سرمایهگذاری، هزینه نسبتا بالاتری داشته باشد، اما حتما ارزشش را دارد.